Kusur Oranına İtiraz
Trafik kazası sonrası tramer, polis, jandarma kusur tespitine itiraz edilebilir. Kaza tespit tutanağına itiraz.
ANLAŞMALI TUTANAK VEYA POLİSİN DÜZENLEDİĞİ TRAFİK KAZASI TESPİT TUTANAĞI KESİN DELİL DEĞİLDİR.
(Aksi ispatı için uzman görüş raporu için bizi arayın.)
2918 sayılı Karayolları Trafik kanunu mad. 81/2 gereği :
“Yalnız maddi hasar meydana gelen kazalarda, kazaya dahil kişilerin tümü, yetkili ve görevli kişinin gelmesine lüzum görmezlerse, bunu aralarında yazılı olarak saptamak suretiyle kaza yerinden ayrılabilirler.”
Taraflar yetkili ve görevli kişinin gelmesine lüzum görmezlerse arasında tutanak düzenleyebilir.
Taraflar anlaşamaz ise trafik polisi veya jandarmanın gelmesi gerekir.
Anlaşmazlık durumunda “Sadece maddi hasar var aranızda tutanak tutun “ diyen görevli kusurludur.
İçişleri bakanlığına şikayette bulunacağınızı söyleyerek mutlaka gelmesini talep edin.
NE ZAMAN ANLAŞMALI TUTANAK DÜZENLENMEZ ?
- Ölümlü veya yaralamalı kaza var ise ,
- Taraflardan birinin poliçesi yok veya geçersiz ise,
- Alkol şüphesi ,sürücü değişikliği var ise,
- Zarara uğrayan mallar arasında (araç,levha,bariyet,kaldırım vs) devlete ait çöp dahi var ise ;
polis veya jandarma çağrılmalıdır. Anlaşmalı tutanak düzenlenemez.
KUSUR RESMİ OLARAK SADECE MAHKEME TARAFINAN TESPİT EDİLİR.
Polis ,jandarma , tramer veya başka bir kurum ancak görüş bildirebilir.
Bilirkişi Daire Başkanlığı tarafından Bilirkişinin uyacağı rehber ilkeler ve Bilirkişi Raporlarında bulunması gereken standartlar başlığında 07.09.2020 tarihinde 32 maddelik bir talimat yayımlanmıştır.
Bu talimatın 27 maddesinde açıkça belirtilen ;
" Kusurun tespiti normatif bir değerlendirmesiyle mümkündür ve sadece hâkimin yetkisindedir. Bilirkişi münhasıran hâkimin yetkisinde olan kusurluluk konusunda (asli tali kusurlu kusursuz yüzdelik kusur oranı) herhangi bir değerlendirme yapamaz. Aksi yöndeki tutum bilirkişilik görevinin sınırlarını aşmayı ve hâkimin yerine geçmeye ifade eder " denilmektedir.
17. HUKUK DAİRESİ 2018/6414 E, 2020/4591 K
"HMK 266 madde (HUMK 275 md.) hükmüne göre kusur oranlarının belirlenmesi teknik değil hukuki bir konudur.
Elde edilen teknik bulgulara göre hakim bu oranı belirlemede ihlal edilen kuralları gözönüne almalıdır. "
Kusur tespitinde anlaşmalı tutanak ve tramer sistemi nasıl çalışıyor ?
(Sigortacıların kurumu olan Tramer – TRAFİK SİGORTALARI BİLGİ MERKEZİ )
Kazaya karışan tarafların düzenlediği ve imzaladığı Kaza Tespit Tutanakları, eksper veya servis tarafından sigorta şirketlerinin hasar departmanına iletilir.
Sigorta şirketleri bir gün içinde tutanak, varsa fotoğrafları Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM)'ne yükler.
Tutanağın, SBM ye yüklenmesinden sonraki 3 iş günü içinde her bir sigorta şirketi kendi kusur oranı değerlendirmesi yapar.
Bu oranlar kazaya karışan her araç için %0, %50 ve %100 şeklindedir.
Eğer şirketler arasında anlaşma olmuş ise (tüm şirketler tarafından aynı kusur oranları verilirse) kusur konusunda dosya sonuçlanır.
Anlaşma olmaz ise (en az bir sigorta şirketi tarafından farklı kusur verilirse) dosya, "Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu" na iletilir. Komisyon, 3 iş günü içerisinde ilgili kusuru sonuçlandırır.
Kaza konusunda kusur sonuçlandıktan sonra sigortalılara, dosyanın kusur konusunda sonuçlandığına dair cep telefonu ya da e-posta yolu ile bilgilendirme yapılır (Tutanak üzerinde her iki bilgi de mevcut ise hem e-posta hem de SMS ile bilgilendirme yapılır).
Kazaya karışan taraflar itiraz için , http://www.sbm.org.tr adresindeki "Hizmetler" Menüsü altında "Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz" kısmında yapabilir.
Şirketler arası mutabakat ile sonuçlanan kusur oranlarına itiraz etmek isteniyorsa, yeni ek belge,beyan veya fotoğraf ile 5 gün içerisinde sigorta şirketine başvurabilir.
5 günlük süre geçmiş veya itiraz talebi karşılanmadığı durumda kusur oranına ilişkin itiraz "Sigorta Tahkim Komisyonu" veya Mahkeme yoluna başvurulmalıdır.
Tramer (TRAFİK SİGORTALARI HASAR BİLGİ MERKEZİ) ne iş yapar ?
Sbm ;sigorta şirketlerinin meslek kuruluşu sigorta birliği altında kurulmuş "sigorta şirketlerinin" kaza tutanaklarını gireceği , araç kazaya karışanların tutanaklarını sorgulayabilecekleri veri tabanını yönetir.
Kusura itiraz süresi geçmiş veya sonuç alınamamış ise ; mutlaka yargıya başvurulmalıdır.
Yasal olarak kusur tespiti sadece "mahkemenin yetsindedir"
Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan,
“Yalnız Maddi Hasarla Sonuçlanan Trafik Kazalarında Taraflarca Doldurulacak Kaza Tespit Tutanaklarına İlişkin 2007/27 sayılı Genelge” gereğince sigorta şirketlerinin kusur konusunda anlaşmaları ; sigortalı ve sürücüler ile mağdurlar yönünden yokluklarında kusur oranında sigorta şirketlerinin mutabık kalmaları bağlayıcı değildir.
Genel hükümlere göre iki yıl içinde aksini ispat mümkündür.
Daha açık ifade ile kusur oranı sadece sigorta şirketleriniz açısından bağlayıcıdır.
Kusur oranının sigortalı veya mağdur açınızdan bir anlamı yoktur.
Fakat sigorta şirketleri sizin kusura yönelik itirazlarınızı dikkate almaz.
Tramer kusur oranının farklı olduğunu düşünüyorsanız itiraz etmelisiniz.
Kusur oranına itiraz süresi ne kadardır ?
Duruma göre asliye veya ticaret mahkemesine kusur konusunda, zorunda kalmış iseniz sigorta tahkimde açacağınız tazminat davası yoluyla kusura itiraz edebilirsiniz.
Maddi hasarlı kusur oranına 2 yıl içinde itiraz etmezseniz kesinlik kazanır.
Bir veya birden fazla yaralı varsa 8 yıl , yaralı yanı sıra ölüm de varsa yaralama ve ölüm için ayrımsız 15 yıl sonra kusur oranları kesinlik kazanır.
Kaza Tespit Tutanağı sistemi işleyişi bazı aksaklıklara sahiptir. Sıkça yaşanan problem şöyledir.
Genelde kazaya karışan her iki araç aynı sigorta şirketinde poliçesi varsa kusur çoğu kez komisyon tarafından hasarı
daha çok olan aleyhine işlemekte ve kusur bu tarafa yüklenerek hakkaniyetten uzaklaşılmaktadır.
Anlaşmalı tutanaklar veya polis tarafından düzenlenen tutanaklarda da kusur tespiti yapmaları doğru değildir.
Polis veya jandarma ancak kusurlu bulunan hareketin karayolları trafik kanunundaki maddesini yazmakla yükümlü olup;
kusur tespiti ancak bilirkişilerce yapılır.
Kaza tespit tutanağında kusurlu iseniz neler olur ?
- Tutanak polis veya jandarma düzenledi ise trafik para cezası gelir,
- Sigorta hasarsızlık indirimi kaybedilir,
- Aleyhinize açılacak tazminat davası ile araç hasarı, değer kaybı, araç mahrumiyet,kâr kaybı gibi tazminat talepleri karşınıza çıkar,
- Özel sektörde çalışıyorsanız işveren kusuru gerekçe gösterilerek işten çıkarabilir,
- Ceza puanı alırsınız,ilerde ehliyet geçici olarak elinizden çıkar,
- Ölümlü yaralamalı bir kaza ise ceza yargılamasında para ya da hapis cezasına mahkum olabilirsiniz. Trafik sigortasında küçük teminat rakamlarının üstünde kalan zararı ödemek zorunda kalırsınız. (Tazminat davalarında rakamda güncelleme olur fakat trafik sigorta teminatları aynı kalır. Farkı siz ödersiniz.)
EN ÇOK TARTIŞILAN KONU "Kontrolsüz kavşak kazalarında" OLUR.
Kontrolsüz kavşakta ilk geçiş hakkı yolun sağdan gelen araca aittir. Fakat;
Bu tip kazalarda;
- İlk geçiş hakkı yolun sağından gelen araca aittir. Bu nedenle yolun solundan gelen araç ilk geçiş hakkına sahip olan araca yol vermesi gerekir.
- Yolun sağından gelen araç ilk geçiş hakkına sahip olsa dahi kavşağa yavaşlayarak girmesi gerekmektedir.
Her iki aracın sürücüsü bu kurallara uymuş olsaydı kaza gerçekleşmezdi.
- Soldan gelen araç 2918 Sayılı ktk 57/1a kavşaklarda ilk geçiş hakkına uymamak,
- Sağdan gelen araç ise 2918 Sayılı ktk 52/1a kavşaklara yaklaşırken hızını azaltmamak ,
Kurallarına aykırılıktan işlem yapılması gerekir.
Bu durumda
Tramer de sigorta şirketlerine göre:
- Asli kusurlu %100-%75
- Tali kusurlu %0-%25 şeklinde olabilir.
Mahkemede hakimler tarafından belirlenen oranlar ise:
- %15 – %85
- %20 – %80
- %30 – %70
- %35 – %65 şeklinde olabilir.
2918 sayılı KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU ile Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller aşağıda sıralanmıştır.
Madde 84 – Araç sürücüleri trafik kazalarında;
- 84/A ) Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili memurun dur işaretinde geçme,
- 84/B ) Taşıt giremez trafik işareti bulunan karayoluna veya bölünmüş karayolunda karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit, rampa ve bağlantı yollarına girme,
- 84/C) İkiden fazla şeritli taşıt yollarında, karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya yol bölümüne girme,
- 84/D) Arkadan çarpma,
- 84/E) Geçme yasağı olan yerlerde geçme,
- 84/F) Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma,
- 84/G) Şeride tecavüz etme,
- 84/H) Kavşaklarda geçiş önceliğine uymama,
- 84/İ) Kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiş önceliğine uymama,
- 84/J) Manevraları düzenleyen genel şartlara uymama,
- 84/K) Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun taşıt yolu üzerinde, zorunlu haller dışında park etme veya duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama,
- 84/L) Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun olarak park edilmiş araçlara çarpma,
Hallerinde asli kusurlu sayılırlar.
Not: Her asli kusur ağır kusur demek değildir. Her asli kusur sigortacı tarafından rücu edilecek diye bir kanun yoktur. Sigorta şirketleri çoğu kez hata yapar veya zarf atar.
Anlaşmalı kaza tespit tutanağı sorgulamak için burayı tıklayın.(e-devlet üzerinden)
