Kiralık Araç ile Kaza Yaptım, Değer Kaybı ve kazanç kaybı öder miyim?

kiralık araç kazasında kazanç kaybı ve değer kaybını kim öder ?

Rent a car şirketinin kaskosu ve trafik poliçesi var ise sizden zararı isteyemez ;

Hasarı ödemezsiniz. Sizden "Hasar yönetim bedeli" veya "hasar bedeli " , "kaza ceza bedeli" adı altında saçma bedeli isteyemez, fatura kesemez icra yapamaz.

Yaparsa haklarınız için itiraz etmeli, harekete geçmelisiniz.

Ödeme yaptıysanız geri almak için başvurmalısınız.

Sözleşmeyi iyi inceleyin. Sizin aleyhinize olan haksız şartların hukukumuzdaki yeri "kesin hükümsüz" dür.

Araç kiralama işletmelerinin sözleşme içeriğinde sorunlar çok var. 

Araç kiralama uygulamalarına dikkat etmek gerekir. Çoğu kez yanlış yapıyorlar.


Yargıtay 13. Hukuk Dairesi         2013/3231 E.  ,  2013/8572 K.  içtihadından ;

"... 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 4822 Sayılı Kanunla değişik 6. maddesi ile sözleşmelerdeki haksız şart düzenlenmiş ve "Satıcı ve sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. 

Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı, değildir. 

Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. 

Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şart ın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez. 

Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa, bunu ispat yükü ona aittir. 

6/A, 6/B, 6/C, 7,9, 9/A, 10, 10/A ve 11/ A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözleşmeleri en az on iki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir..." hükmü, yine 4077 sayılı Kanun'un değişik 6. ve 31. maddelerine dayanılarak hazırlanan Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesinde "satıcı, sağlayıcı veya kredi veren tarafından tüketici ile akdedilen sözleşmede kullanılan haksız şartlar batıldır" hükmü getirilmiştir. "


“Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik” hazırlanırken

Avrupa Parlamentosu Bakanlar Kurulu’nun 5.4.1993 tarihli ülkemizin taraf olduğu “Tüketici Sözleşmelerinde Kötüye Kullanılabilir Sözleşme Şartları Hakkında” 93/13 Sayılı Avrupa Birliği Yönergesi’yle koruma altına alınan sözleşmeler, genel işlem şartlarından oluşsun oluşmasın, sözleşmenin taraflarının müzakere etmediği (veya edemediği) tüm sözleşme tipleridir.

 Müzakere edilmemiş sözleşme önceden hazırlanmıştır,Araç kiralayan ile müzakere edilmeyen sözleşmelerdeki daha zayıf taraf olan tüketici alayhine düzenlenemez.


13. Hukuk Dairesi         2016/24610 E.  ,  2019/1843 K. "İçtihat Metni" 

"...Dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 5. maddesi 4077 sayılı Kanunun 6. maddesi ile sözleşmelerdeki haksız şart düzenlenmiş olup anılan kanun maddesinde ‘Haksız şart; tüketiciyle müzakere edilmeden sözleşmeye dâhil edilen ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme şartlarıdır. Tüketiciyle akdedilen sözleşmelerde yer alan haksız şartlar kesin olarak hükümsüzdür. Sözleşmenin haksız şartlar dışındaki hükümleri geçerliliğini korur. Bu durumda sözleşmeyi düzenleyen, kesin olarak hükümsüz sayılan şartlar olmasaydı diğer hükümlerle sözleşmeyi yapmayacak olduğunu ileri süremez. Bir sözleşme şartı önceden hazırlanmış ve standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmeyi düzenleyen, bir standart şartın münferiden müzakere edildiğini iddia ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür’ denilmiştir. "

Trafik kazasında kiralık araca kusurlu zarar veren kazanç kaybı, kira bedeli veya yatma parası gibi isimler ile anılan zararı öder.

Aracı kiralayan şirket, tamir süresi içinde araçtan elde edeceği kira gelirini sizden ister. Bunun ismi kira kaybı, gelir kaybı, yatma parası gibi isimlerle anılır. 

Bu kiralama şirketinin veya özel araç sahibinin yasal hakkıdır. Trafik veya kasko teminatında değildir. Bunu da fatura edemez faturanın kdv sinden sorumlu olmazsınız.

Kiralık aracın kaskosu aracı yapar, aracı kiraya veren değer kaybı ,gelir kaybı ile poliçe basamak artış farkını sizden ister.

Kiralık araçta hasar tek taraflı ve aracın kaskosu varsa hasar kaskodan karşılanır. Kaskodan karşılanan hasar kasko primini etkilediğinden değişen hasar basamak fark zararı kiralayandan talep edilir.

Kasko yoksa kiralayan hasarı gidermekle yükümlüdür. Rent a car onarımı yaptırır , kiralayana ve/veya sürücüye rücu eder.

Kusur karşı araçta ise; karşı aracın trafik sigortası limit dahilince hasarı karşılar, limit aşımında rent a car kusurlu araç sürücü ve/veya sahibine hasar farkını rücu eder.

Kasko yoksa kiralık araç hasar alır veya çizilirse ne olur? 

Kiralama öncesi araç teslimini sırasında aracın ilgili bölümleri, çizikleri belirtilir. Sürücü kiralık aracı teslim ederken araçta formda belirtilenden farklı bir hasar, çizik var ise bu onarım yaptırılır ve faturanın ödemesi kiralayan sürücü tarafından yapılması istenir.

(İtiraz edilmemesi için hasarın tespiti mahkeme kanalı veya sigorta eksperi tarafından yapılması esastır.)

(Sözleşmede kasko var ve kaskodan yapılacağı belirtilmiş ise hasar teminata girdiğinde bu hasar kiracıdan bu istenemez.)

Kiralık araç ile kaza yaptım, değer kaybı öder miyim?

Kiracının kusuru yok ise kusurlu aracın trafik sigortasından değer kaybı ve karşı araç sahibi ve /veya sürücüden yatma bedeli talep edilir. 

Kiracının kusurlu olduğu durumda değer kaybı, hasar tutarı, yatma parası ve bir sonraki yıl poliçe artış farkı kiracıdan talep edilir.

Kısa ve uzun süre kiralamalarda sorumluluk.

Kısa süreli kiralamalarda tüm sorumluluk rent a car , kiralama şirketindedir.

Daha açık ifade ile kiracı ağır kusur ile zarar verirse trafik sigortası öder kiralama şirketine (rent a car ) rücu eder.

Bu durumda rent a car ödemeyi yaptıktan sonra kiralayan ve/veya sürücüye rücu edebilir. (Tabi kiralayanın maddi durumu var ise rücu eder.)

Fakat kiralama 6 ay veya daha uzun ise bu durumda aracın hakimiyeti kiralayana geçeceğinden tüm sorumluluk her durumda kiralayan tarafında olacaktır.

(2918 sayılı Karayolları Trafik Janunu 3. maddesinde uzun süreli kiracı işleten sayılmaktadır.

Fakat kanunda uzun süreli kira sözleşmesinin tanımı yapılmamıştır. 

 TBK Madde 330 göz önüne alınırsa kıyasen 3 günden uzun kiraların uzun süre kiralama sayılması gerekir.)


UZUN SÜRELİ ARAÇ KİRALAMA KAVRAMI VE SİGORTA SORUNU

YARGITAY 4.HD.08.07.2004 E. 2004/2363 - K. 2004/9097

Uzun süre" kavramını belirli bir gün sayısıyla sınırlamak, zarar görenleri korumak için getirilmiş olan tehlike sorumluluğunun amacına ters düşer. 

Bu yüzden"uzun süre" kavramı, her olayın özelliğine göre belirlenmelidir.

2918 sayılı Karayolları Trafik Yasası'nın 3. maddesinde işleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya "aracı uzun süreli kiralama" ariyet veya rehin gibi hallerde "kiracı" ariyet veya rehin alan kişi olarak tanımlanmıştır. 

Karayolları Trafik Yasası'nın 85/1 maddesine göre sorumlu olacak işletenin belirlenebilmesi "uzun süre kavramı"nın açıklığa kavuşturulmasıyla mümkündür. Motorlu araçların kiralanmasında "uzun süre" kavramını belirli bir gün sayısıyla sınırlamak, zarar görenleri korumak için getirilmiş olan tehlike sorumluluğunun amacına ters düşer. Bu yüzden "uzun süre" kavramı, her olayın özelliğine göre belirlenmelidir. 

"... Davacıların zarar görmesine yol açan, AX Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şirketi adına kayıtlı aracın 6 ay süre ile diğer davalı MX Turizm İnşaat ve Ticaret Limitet Şirketi'ne kiraya verilerek teslim edildiği açıklanmış ve buna ilişkin araç kira sözleşmesi dosyaya sunulmuştur. MX Turizm İnşaat ve Ticaret Limitet Şirketi'nin de bu aracı davalılardan T.T 'na kiraladığı, TT 'nın direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu yoldan çıkarak devrilen araçta bulunan davacıların desteğinin öldüğü anlaşılmaktadır. 

Davacıların desteklerinin ölümüne neden olan eylem, kira süresi içerisinde meydana gelmiştir. Bu olgular karşısında adı geçen davalılar arasındaki kiralama işlemini uzun süreli olarak kabul etmek gerekir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının hükümleri uyarınca bir araç üzerinde iki işleten bulunamayacağına göre, yine aynı Yasanın 3.maddesinin tanımlar kısmının işleten başlığı altında belirtildiği üzere, kazaya neden olan aracın MX Turizm İnşaat ve Ticaret Limitet Şirketi tarafından uzun süreli olarak kiralandığı ve kısa süreli olarak başkası tarafından kullanıldığı sırada zarar yol açan eylemin gerçekleştiği anlaşıldığına göre davalı AX Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. işleten yada malik olarak sorumlu tutulamaz. Adı geçen davalı hakkındaki davanın husumet yönünden reddedilmesi gerekirken onun da sorumlu tutulmuş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir."

Konu Hakkında bilgi için iletişim bölümünden bizimle irtibata geçin. 

TİKTAK KİRALAMA , DOKAY KİRALAMA , WOWCAR KİRALAMA , AVİS KİRALAMA , GETİR ARAÇ KİRALAMA , GERENTA KİRALAMA , BORLEASE KİRALAMA , QCAR ARAÇ KİRALAMA , Haksız genel işlem şartları TAZMİNATA İTİRAZ DAVASI , İCRA İTİRAZI .Yoyo kiralama sorunu getir araç moov tiktak oto kiralamada haksız tazminat talebi icra takibi ve itiraz