İkame Araç Zararı
Kaza sonrası ikame araç, yatma parası tazminatı talep edilebilir.
İKAME ARAÇ ZARARI
Bu zarar aracın onarım süresince mahrum kalınan kullanma zararıdır. Özel araçlar için kiralama , ticari araçlar için kazanç kaybı olarak bilinir.
Ticari araçta bilançoda zarar görünüyor ise ikame araç zararı talep edilir.
(Kasko size araç temin etmiş ise bu zarar talep edilemez.)
Kazanç kaybında davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılması gerekir.
Muhasebeci bilirkişi gerekmektedir. Bu davanın makul süre ve en ekonomik şekilde sonuçlandırmasını güçleştirir.
İKAME ARAÇ HAKKI İÇİN FATURA ALMA ZORUNLULUĞU OLMADIĞI HAKKINDA YARGITAY KARARI AŞAĞIDADIR.
4. Hukuk Dairesi 2021/26777 E. , 2022/11236 K.
"..... Denizli 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19/06/2020 tarih, 2019/98 Esas, 2020/113 Karar sayılı ilamında; toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın
kısmen kabulü ile 5.270,00-TL hasar bedeli alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, ikame araç kiralandığına dair belge sunulamadığı ve aracın önceden
hasarı bulunduğu gerekçesiyle değer kaybı ile araç mahrumiyeti bedeli talebinin reddine karar verilmiş, hükmün Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü tarafından HMK'nın363. maddesi gereğince kanun yararına bozulması talep edilmiştir
......
Kural olarak haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında gerçek zarar ilkesi geçerlidir. Zarar gören ancak haksız fiil sebebiyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir. Olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 50'nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacı tarafından araç kiraladığına dair belge veya ödeme belgeleri sunulmasa da hakim zararı belirleyebilir. Bu durumda mahkemece, davacı aracında oluşan hasarın niteliğine göre makul tamir süresinin belirlenmesi, ihtiyaçları için aracı kullanamamaktan doğan ve bu süre içinde davacının (ikame araç) ödemesi gereken bedelin ne olacağı konularında alınan bilirkişi raporuna göre davacının araç mahrumiyet bedeli talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile davacının bu talebini objektif kriter ve delillerle ispatlayamadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir."
17. Hukuk Dairesi 2015/18801 E. , 2016/2649 K.
"Aracın tamir süresi belirlenirken, gecikmeler, parça teminin beklenmesi, ekspertiz raporunun hazırlandığı tarih değil, araçta kaza sonucu meydana gelen hasarın giderilmesi için gerekli makul sürenin gözetilmesi gerekir. "
17. Hukuk Dairesi 2016/16080 E. , 2019/8929 K.
"Davacının ikame araç bedeli talebi hakkında hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı tarafından araç kiraladığına dair belge veya ödeme belgeleri sunulmaması nedeni ile hesaplama yapılmamış mahkemece de bu hesap raporu doğrultusunda yapılan hesap hükme esas alınarak karar verilmiştir. Bu süre ile ilgili araç kiralandığına dair belge sunulmasa da B.K.42 maddesi (50.md) uyarınca hakim zararı belirleyebilir. Bu durumda mahkemece, davacı aracında oluşan hasarın niteliğine göre makul tamir süresinin belirlenmesi ihtiyaçları için aracı kullanamamaktan doğan, bu süre içinde davacının (ikame araç) ödemesi gereken bedelin ne olacağı konularında ayrıntılı, gerekçeli, denetlenebilir rapor almak suretiyle davacının mahrumiyet bedeli talebi hakkında karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde eksik inceleme ile karar verilmesi isabetli değildir."
Sigortacının İkame araçtan Sorumluluğu
"Sigortacının parça tedarik işleminden onarım süresi uzamış ise sigortacı genel hükümler gereği ikame araç tazminatından sorumludur.
- 17. HD 2014/7958 E., 2014/7652 K.
- İstanbul BAM 8. HD E.2018/2121, K.2020/3638
Sigorta eksperleri meslek kurallarından.(Uygulamada görmedim)
"Yedek parçaların sigorta şirketlerine hizmet sağlayıcılar tarafından temin edildiği haller ile söz konusu hizmet sağlayıcılar tarafından yapılan plastik ve / veya alüminyum parça onarımlarının gerçekleştiği hallerde, bu süreler Sigorta Eksperi tarafından tespit olunan onarım sürelerine ilave edilir. "
Pert (tam hasar) durumunda İkame araçtan Sorumluluk
17. Hukuk Dairesi 2012/3108 E. , 2012/7098
"...pert olan aracının yerine ikame olunacak muadil aracın temini için belirlenen 15 günlük sürenin makul ve 23.12.2011 tarihli ek raporda belirlenen günlük net 110 TL kazanç kaybı zararının uygun olduğunun kabulü ile davalı ... vekilinin cevap dilekçesinde aynı olayla ilgili olarak davalı sürücü hakkında açılıp şikayetten vazgeçme nedeniyle düşme kararı verildiği bildirilen İzmir 10.Sulh Ceza Mahkemesinin dava dosyasının mahkemesinden getirtilmesi daha sonra önceki raporları düzenleyen bilirkişiden tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek araç sürücülerinin olaydaki kusur oranlarının tesbiti konusunda denetime elverişli gerekçeli, ayrıntılı, kaza tesbit tutanağı ile ilgili ceza dosyasının da irdelendiği bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir."
17. Hukuk Dairesi 2013/8767 E. , 2014/11388 K.
“...3-Davacı Serkan'ın kullandığı aracın kiralık olması ve kaza nedeni ile tam hasara uğramasından dolayı yeni araç temini için 5 aylık süre gerektiğinin kabulü ile 6.000 TL kira bedeline hükmedilesi doğru olmamıştır. Mahkemece yapılacak iş araç hasarı ve ikame araç için gerekli olan makul süre hususun da uzman bilirkişiden rapor alarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.“
Benzer karar için;
6. Hukuk Dairesi 2013/2127 E. , 2013/13358 K.
"...Ancak, bu gibi aracın onarımı imkansız olması nedeniyle pert olduğu hallerde davacının dava konusu araç ile aynı nitelikteki bir başka aracı yerine ikame etmesi için gereken süre itibariyle kazanç kaybı talep edebileceğinden mahkemece, gerektiğinde uzman bilirkişi aracılığıyla tespit edilerek ikame süresinin ve bu süredeki davacı kazanç kaybının tespiti ile hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı gerekçe ile kazanç kaybına ilişkin istemin tümünün reddine karar verilmesi doğru değildir. "
17. Hukuk Dairesi 2020/1733 E. , 2021/1009 K.
"...Mahkemece yapılacak iş; pert olan araçlarda araç mahrumiyeti zararı aynı nitelikte emsal yeni bir aracın satın alınması için gerekli süreye göre belirlenmelidir. Yeni araç satın alınması için gerekli sürenin tespiti(davacının yargılama sırasında yeni bir Ford Focus marka araç aldığı, bu aracın alım tarihinin makul sürenin tespitinde esas alınabileceği husus gözetilerek) hususlarında ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir ek rapor alınarak sonucuna göre kazanç kaybına karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde makul süre yanlış yorumlanarak eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru değildir."
İSTANBUL BAM 2020/1995 E. , 2021/162 K.
"...her ne kadar davacı tarafça dava konusu kaza nedeniyle aracın kullanılamamasına bağlı olarak kazanç kaybı tazminatı talep edilmişse de davacı taraf kazada hasarlanan aracı yerine aynı özelliklere sahip bir başka araç kiralayarak müşterilerine ulaşabileceğinden ve işine devam edip kazanç kaybına uğramayabileceğinden, davacının kazanç kaybını değil ancak tamir süresince kullanamadığı aracı için araç kiralama bedeli talebinde bulunabileceği anlaşılmakla
...Aracın tamir süresince kullanamamasından kaynaklanan zarar, kazanç kaybı değil, kendi aracı yerine başka bir araç kiralanması nedeniyle oluşan zarar niteliğindedir. Kazanç kaybı ise , elde edebileceği kazancın , aracın kullanılmaması nedeniyle elde edilememesinden doğan zarardır."
(Kazanç kaybında ticari deftetrler incelenmeli muhasebeci bilirkişi bulunmalıdır.)
Sorun Durumunda;
